Πέμπτη 7 Απριλίου 2016

Ο ΑΚΑΘΙΣΤΟΣ ΥΜΝΟΣ- ΒΡΑΔΥ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ

  Ο Ακάθιστος  Ύμνος



Ο Ακάθιστος  ύμνος  είναι ένα από τα  λαοφιλέστερα  ποιητικά  δημιουργήματα  της ελληνορθόδοξης  θρησκείας .ψάλλεται  ολόκληρος στον όρθρο του Σαββάτου ( το βράδυ της παρασκευής) της πέμπτης  εβδομάδας  των νηστειών .διαβάζεται επίσης  τμηματικά  κάθε Παρασκευή  στη διάρκεια  των τεσσάρων  πρώτων εβδομάδων  των Νηστειών 

Για τον ποιητή  τον δημιουργό  του ύμνου  έχουν γίνει  αρκετές έρευνες , οι οποίες  όμως δεν έχουν καταλήξει  σε μία τεκμηριωμένη  απόδειξη .Η πιο πιθανή  είναι  ότι ο Ακάθιστος  ύμνος  γράφτηκε  στο τέλος  του πέμπτου  ή στις αρχές  του έκτου  αιώνα  ανεξάρτητα  από κάποιο  ιστορικό γεγονός , με μοναδικό  σκοπό να εξυμνήσει  τη Θεοτόκο  και ιδιαίτερα τον Ευαγγελισμό 
.
Η καθιέρωση της χρήσης  του Ακάθιστου  Ύμνου  καθρεφτίζεται  στο συναξάρι του Σαββάτου  της πέμπτης εβδομάδας των νηστειών , στην οποία  μνημονεύεται  η κατά το έτος  626 απαλλαγή  της Κωνσταντινούπολης  από την πολιορκία  των Αβάρων .Η ονομασία «Ακάθιστος»  επικράτησε  από το γεγονός  ότι οι πιστοί  έπρεπε να κάθονται όρθιοι .
Ο Ακάθιστος Ύμνος είναι ένα ολόκληρο κοντάκιο , που αποτελείται  από 24 στροφές ,( οίκους) σε μέτρο  ρυθμοτονικό  και αλφαβητική  ακροστιχίδα (Α-Ω).
To προοίμιο που ψάλλεται  πριν από τους 24 οίκους , καταλήγει στο ίδιο  ακροτελευταίο  «χαίρε Νύμφη ανύμφευτε», στο οποίο καταλήγουν και οι δώδεκα περιττοί ( μονοί )οίκοι .Οι υπόλοιποι  12  άρτιοι (ζυγοί) οίκοι, έχουν ως  ακροτελεύτιο  τα «Αλληλούια»
Ο κάθε οίκος ακολουθεί  το μέτρο και τον αριθμό  των στίχων  και συλλαβών  του πρώτου ( για τους περιττούς) ή του δευτέρου (για τους άρτιους ).Έτσι καθώς ο πρώτος οίκος  αριθμεί  220 συλλαβές , 220 έχουν και οι υπόλοιποι  έντεκα περιττοί .Επίσης,  η έκταση  και ο τονισμός  των συλλαβών  και στους δώδεκα  αυτούς οίκους  είναι εξ ολοκλήρου  ο ίδιος .
Οι στίχοι των οίκων  είναι  αντίστοιχα  ισοσύλλαβοι  και ομότονοι.
 Οι χαιρετισμοί  των οίκων  σε στίχους  δεκασύλλαβους  σχηματίζουν  ζεύγη  ισοσύλλαβα  και ομότονα.

«Χαίρε, δι ης η χαρά  εκλάμψει .
Χαίρε  δι ης  η αρά  εκλείψει
Χαίρε  ύψος  δυσανάβατον  ανθρωπίνης λογισμός .
Χαίρε  βάθος  δυσθεώρητον  και αγγέλων  οφθαλμοίς»

Στον Ακάθιστο Ύμνο χρησιμοποιούνται  άφθονα και ποικίλα  εκφραστικά  και αισθητικά στοιχεία. Παρουσιάζεται ένα τέλειο  ζωγραφικό  αίσθημα …και ζωγραφικό  χρώμα…ένα λυρικό όραμα  που κατεβαίνει στον κόσμο  των αισθήσεων .Εδώ δημιουργείται ένα αρμονικό  συνταίριασμα  ύλης και είδους ιδέας και έκφρασης .

Ο Ακάθιστος  Ύμνος  περιλαμβάνει  τον Ευαγγελισμό , την επίσκεψη  της Παρθένου  στην Ελισάβετ, τις  αμφιβολίες του  μνηστήρος Ιωσήφ, την προσκύνηση  του γεννηθέντος χριστού  από τους βοσκούς  και τους μάγους , την Υπαπαντή , την αποδημία  στην Αίγυπτο , το  μυστήριο της  ενανθρωπήσεως  του Κυρίου  και τη σωτηρία  των πιστών.

Ο κανόνας της ακολουθίας  του ακάθιστου Ύμνου  διακρίνεται επίσης  για το πλούσιο Θεομητορικό  λεξιλόγιο .Είναι χαρακτηριστικό  δε με πόσα  ονόματα  αποκαλείται  η Θεοτόκος ( Μαρία ,Κόρη και Αγνή , Δέσποινα , Θεόνυμφος ,Ελεούσα,  Απειρόγαμος , Θεομήτωρ , Πανάχραντος , Παρθένος). ) Αποκαλείται επίσης  και με συμβολικές  ονομασίες ( γης το θεμέλιο , πύλη , είσοδος,  παλάτι,  θρόνος,   πύρινος  έμψυχος  τράπεζα , πηγή  ακένωτος , γέφυρα , λυχνία ,έμψυχος παράδεισος , πόλις του πανβασιλέως , λιμήν θαλαττευουσι, χαράς αιτία,  περιστερά,  άμπελος , άφλεκτος  βάτος ,  ράβδος μυστική ,των αγγέλων χαρμονή , νυμφων  ολόφωτος , νεφέλη ολόφωτος, άστρον άδυτον ,  στύλος πύρινος  κλπ.      

     

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου